Mirecka-Loryś Maria ps Marta

7 lutego 1916 roku w Ulanowie na Podkarpaciu urodziła się Maria Mirecka-Loryś ps "Marta" -działaczka polskiego podziemia narodowego, członkini Narodowej Organizacji Wojskowej, Komendantka Główna Narodowego Zjednoczenia Wojskowego Kobiet, członkini ZG Związku Polek w Ameryce oraz dyrektor Krajowego Zarządu Kongresu Polonii Amerykańskiej.

Pochodzi z rodziny o bogatych tradycjach patriotycznych. 
Jest siódmym z ośmiorga dzieci Dominika Mireckiego i Pauliny ze Ścisłowskich. Z rodzicami i siedmiorgiem rodzeństwa do piątego roku życia mieszkała w Ulanowie. W 1921 r. rodzina przeniosła się do Racławic koło Niska. Tu, w 1937 r. ukończyła gimnazjum i podjęła studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie. Wstąpiła do Związku Akademickiego Młodzież Wszechpolska.
W czasie okupacji zajmowała się działalnością konspiracyjną. W roku 1940 została komendantką Narodowej Organizacji Wojskowej Kobiet w powiecie niżańskim, a następnie w okręgu rzeszowskim. Następnie objęła funkcję kapitana Wojskowej Służby Kobiet. W roku 1943 uczestniczyła, jako delegatka Lwowa w konspiracyjnym odnowieniu ślubów na Jasnej Górze. W spotkaniu tym wziął również późniejszy papież Jan Paweł II czyli Karol Wojtyła, co pani Maria do dziś wspomina z wielkim wzruszeniem. 
Po zakończeniu wojny wznowiła studia prawnicze na Uniwersytecie Jagiellońskim, jednak 1 sierpnia 1945 roku została aresztowana na dworcu kolejowym w Nisku i osadzona na miesiąc w tutejszym areszcie dla kobiet. Uwolniona na mocy amnestii 1 września 1945.

Na skutek kolejnego zagrożenia aresztowaniem, razem innymi działaczami narodowymi wyjechała z Polski, by podjąć służbę w II Korpusie generała Władysława Andersa pod Ankoną. Tam poznała swego męża, oficera rezerwy, Henryka Lorysia, z którym w październiku 1946 r. wyemigrowała do Anglii. W roku 1952 wyjechała do Stanów Zjednoczonych, gdzie przez wiele lat zajmowała się działalnością polonijną. Była między innymi członkiem Zarządu Głównego Związku Polek w Ameryce oraz redaktorem pisma Głos Polek. Po 32 latach powróciła do Polski. Pani Maria mimo sędziwego wieku do dziś zajmuje się działalnością patriotyczną, udzielając się między innymi w pomoc Polakom na Kresach. Ostatnia jej podróż na Ukrainę miała miejsce w grudniu ubiegłego roku. Jest też autorką książki pt " Odszukane w pamięci", w której zawarła historię rodu Mireckich oraz własne wspomnienia. 
Uhonorowana wieloma wysokimi odznaczeniami państwowymi, m. in.:
- Krzyżem Zasługi;
- Krzyżem Walecznych;
- Krzyżem Partyzanckim;
- Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, który 3 maja 2006 roku otrzymała z rąk Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego.

Źródło:

Stalówka.net - Mirecka-Loryś Maria