piątek, 27 września 2013

Kisielewicz Bronisław

Bronisław Kisielewicz (*1913 - 1987)

Ur. się 17 X 1913 r w Leżajsku. Syn Jakuba i Tekli z Raznikiewiczów. Zam. Leżajsk, Opalińskiego 99, żonaty wykształcenie - 7 klas szkoły podstawowej. Bezpartyjny

Służba w WP w okresie 1 IX 1939 do 21 IX 1939 r. działalność w ruchu oporu od 1 V 1943 do 31 VII 1944r.

W III 1935 r powołany na 18 miesięcy do służby czynnej w Brzeżanach do 51 Pułku Piechoty, gdzie w okresie pełnionej służby czynnej w Brzeżanach zdobył stopień kaprala.

1 września 1939 r został wcielony do WP do 5 Pułku Podhalanów w Przemyślu, po umundurowaniu wcielony na front pod granicę czeską, gdzie toczyli walki z wojskami niemieckimi. Wojsko zostało rozbite przez jednostki niemieckie. Potem wojsko udało się w kierunku Warszawy zbierając po drodze żołnierzy z innych rozbitych jednostek. 21 XI 1939 roku dowództwo poleciło wszystkim złożyć broń i powrót do domu.

W XI 1939 r wstąpił do ZWZ pod dowództwem Rudolfa Jaszowskieg ps Szpak, działał do samego wyzwolenia.
Za działalność w ruchu oporu został odznaczony Krzyżem Partyzanckim. 

Po wyzwoleniu wyjechał do Warszawy w celu jej odbudowy. Pracował tam jako murarz na budowach do 1976 roku.

Bronisław Kisielewicz zmarł 28 czerwca 1987 roku.

Matka Bronisława Kisielewicza - Tekla Raznikiewicz był córką Walentego i Anny Szubertowicz i wnuczką Jakuba Raznikiewicza i Katarzyny Kaparskiej.
Na stronach AGAD w udostępnionych księgach Tarnopola sygn. 1353, fot. 33 odnalazłam córkę Jakuba i Katarzyny Chaparskiej. To Tekla Raznikiewicz z Leżajska, ur. 9 lutego 1844 roku. W wieku 34 lat poślubiła 27 letniego Franciszka Jetschin ur. 7 X 1850r s. Ferdynanda i Marii Jaruszewskiej ze Stanisławowa. Ślub odbył się 24 lutego 1878 roku w Tarnopolu. 
Tekla Raznikiewicz z Tarnopola to ciotka Tekli Raznikiewicz - Kisielewicz, matki Bronisława Kisielewicza. 
http://agadd.home.net.pl/metrykalia/301/sygn.%201353/pages/PL_1_301_1353_0033.htm

Jedynacka Władysława (1923-2020)

Władysława Jedynacka ps. 'Wiktoria', 'Marta' ur. się 23 lipca 1923 roku w Korniaktowie pow. Łańcut, jako córka Marii Kruk i Stanisława Gwoździa. 
Zmarła 8 listopada 2020, w wieku 97 lat. Msza Św. Pogrzebowa odbędzie się 12 listopada 2020 w Kaplicy Cmentarnej. Zostanie pochowana na Cmentarzu Komunalnym w Leżajsku. 
 
Ojciec Stanisław Gwóźdź, długoletni urzędnik leżajskiego magistratu, gdzie pracował, jako kierownik referatu finansowego. 
Władysława Jedynacka i Janina Stankiewicz
W rodzinie Gwoździów wszyscy byli zaangażowani w działalność konspiracyjną, w rodzinnym domu znajdował się punkt kontaktowy. Ojciec Stanisław Gwóźdź ps. ”Bystry” został aresztowany przez gestapo w biurze Zarządu Miejskiego i został rozstrzelany w czasie pacyfikacji 28 maja 1943 roku. 
Jej dwaj bracia współpracowali jako łącznicy, mama również angażowała się w pomoc partyzantom. Jak często wspominała w domu był ogromny strych, który niejednokrotnie służył jako noclegownia dla chłopców z lasu. Razem z mamą przygotowywały im posiłki. Największą bolączką partyzantów były wszy. Obydwie z mamą prały i czyściły ich ubrania.
Pani Władysława od czerwca 1943 pracowała, jako główna księgowa i kierownik referatu księgowego w Urzędzie Miejskim w Leżajsku.
Władysława Jedynacka z d. Gwóźdź została zaprzysiężona w NOWK. Była łączniczką, kolporterką i kwatermistrzem, jako 'Wiktoria'. 
W 1944 roku poznała Ludwika Więcława ps. Śląski. Ludwik Więcław ukończył gimnazjum w Leżajsku, zdając tzw. małą maturę. W latach 1931-1932 odbył służbę wojskową w 51. pp. w Brzeżanach, uzyskując stopień sierżanta rezerwy. Od 1938 r. był członkiem koła Stronnictwa Narodowego w Leżajsku. Walczył w kampanii wrześniowej w szeregach Armii „Modlin” – brał udział w bitwie pod Mławą, a następnie w obronie Warszawy. Na początku października 1939 r. powrócił do Leżajska. W listopadzie 1939 r. został aresztowany na skutek donosu miejscowych Ukraińców, ale po miesiącu wyszedł na wolność (pozostawał pod nadzorem policyjnym i został wpisany na listę osób przeznaczonych do wywiezienia na roboty do Niemiec). Od kwietnia 1940 r. służył w NOW w Leżajsku. W marcu 1941 r. został aresztowany przez gestapo i przewieziony do więzienia w Przemyślu. Udało mu się stamtąd uciec po wybuchu wojny niemiecko-sowieckiej. Wrócił do Leżajska, gdzie na początku lipca 1941 r. objął dowództwo miejscowej placówki NOW, a pod koniec 1942 r. został mianowany komendantem NOW na powiat łańcucki. Od jesieni 1943 r. pełnił funkcję oficera łącznikowego w oddziale partyzanckim NOW-AK por./kpt. Franciszka Przysiężniaka „Ojca Jana”.
Po wkroczeniu wojsk sowieckich wrócił do Leżajska, gdzie został członkiem Miejskiej Rady Narodowej.Był komendantem powiatu oraz Inspektoratu 'Hanka' NOW.
Ludwika poślubiła dopiero po wojnie, kiedy została ogłoszona amnestia na działaczy podziemia.  
Ludwik Więcław ps. 'Śląski', 'Kłos', 'Mariusz' (*23 VIII 1908-5 IX 1949). Ludwik Więcław s. Józefa i Magdaleny Wilk. 30 maja 1949 roku został aresztowany i więziony na Zamku w Rzeszowie. Władysława była wówczas w ciąży, wkrótce urodziła syna Jacka. Ludwik Więcław ps. 'Śląski', 'Kłos', 'Mariusz' został skazany na karę śmierci, utratę praw na zawsze i przepadek mienia, 5 września 1949 roku został rozstrzelany, a ona została aresztowana przez UB w 1949 roku i osadzona w rzeszowskim więzieniu na Zamku. Na skutek ogłoszonej amnestii wyszła na wolność w sierpniu 1949 roku. 
Później została aresztowana matka pani Władysławy. Pani Władysława musiała się ukrywać. Ze względu na prześladowanie NKWD nie mogła wrócić do Leżajska. Znalazła pracę w Nysie, ale nawet tam była śledzona. Po roku wróciła w rodzinne strony, pracowała w Rozwadowie, a po trzech latach wróciła do Leżajska.
Poznała Franciszka Jedynackiego i wyszła ponownie za mąż. Niestety, jej drugi mąż zmarł w pierwszym roku małżeństwa na zawał serca. Dwa miesiące później urodziła się córka Barbara. Ani Jacek, ani Basia nie poznali swoich ojców.




Przez wiele lat pracowała w Światowym Związku Żołnierzy Armii Krajowej.
Rada Miasta Leżajska wyróżniła ją odznaką honorową 'Zasłużony dla miasta Leżajska' (1997).

Otrzymała wiele odznaczeń:
Krzyż Armii Krajowej, Krzyż Partyzancki, Patent Weterana o Wolność i Niepodległość Ojczyzny oraz awans na stopień podporucznika Wojska Polskiego. Odznaczona przez Prezydenta Rzeczpospolitej Polski Aleksandra Kwaśniewskiego Krzyżem Narodowego Czynu Zbrojnego (1996).



13 marca 1992 roku Ludwik Więcław został pośmiertnie zrehabilitowany. 
W Leżajsku jedna z ulic została nazwana imieniem Ludwika Więcława
***
Wspomnienia Władysławy Jedynackiej z Leżajska


Pomnik ofiar pacyfikacji 28 Maja 1943 roku, podczas której został rozstrzelany Stanisław Gwóźdź, ojciec Władysławy Jedynackiej
***


****
5 czerwca odbyła się w Leżajsku promocja książki "Dziewczyny Wyklęte 2". Autor książki Szymon Nowak zaprezentował postać pani Władysławy w sposób niezwykle ujmujący. 


Literatura i linki powiązane:
Niech się przyśni Polska - Biuletyn Miejski z 2003 roku
http://ipn.gov.pl/__data/assets/pdf_file/0008/100124/Wieclaw_Ludwik.pdf 
Ludwik Więcław

piątek, 20 września 2013

Hospod Józef Alojzy (1861-1935)

Józef Alojzy Hospod pochodzi z Wólki Grodziskiej - Zagrod koło Leżajska. Urodził się w 1861 roku. Ojciec Wojciech Hospod (*8 IV 1810, Grodzisko Górne 162) był synem Stanisława i Doroty z Czerwonków. Matka Agata Hospod (*1834) była córką Józefa Hospoda i Marianny z Halasów. 
Wojciech Hospod był dwukrotnie żonaty. Poślubił 21 - letnią Agatę, gdy miał 45 lat. Ślub odbył się 29 czerwca 1855 roku. Józef Alojzy był synem z drugiego małżeństwa. Był jedynakiem, bo ojciec zmarł 21 X 1860 roku.
Józef Alojzy miał kilkoro dzieci:
Feliks (*1906), Julia, Bronisława (*1895), Paulina i najmłodszy syn Szczepan (*1912). 
Był wykształconym samoukiem. Przywiązywał ogromną uwagę do wykształcenia, nie chcąc zaprzepaścić talentów swoich dzieci, sprzedaje parcele gruntowe, żeby tylko opłacić ich edukację. 
Córka Paulina studiowała na Uniwersytecie Jagiellońskim na Wydziale Filozoficznym oraz równocześnie jednoroczne Studium Wychowania Fizycznego,syn Feliks w tym czasie uczęszczał o Gimnazjum w Leżajsku. Feliks ur. w 1906 roku - absolwent podchorążówki ukończonej w Gródku Jagiellońskim, służył w 68. pułku piechoty, kapitan Wojsk Polskich. Podczas kampanii wrześniowej 1939 roku dowódca II Batalionu Ośrodka Zapasowego Piechoty nr 17 'Skierniewice'. 
Józef Alojzy Hospod - wybitny działacz ludowy, autor i inspirator wielu inicjatyw społeczno -gospodarczych na terenie Grodziska. 
Aktywny uczestnik dwóch Rzeszowskich Zjazdów Stronnictwa Ludowego w 1895 i 1903 roku. Członek władz naczelnych Stronnictwa. Utrzymywał osobiste kontakty z najwybitniejszymi postaciami ruchu ludowego m. in. księdzem Stanisławem Stojanowskim, Janem Stapińskim, Wincentym Witosem
Trzykrotny kandydat na posła z ramienia Stronnictwa Ludowego do Parlamentu Wiedeńskiego.
Jako delegat do Rady Przybocznej Starostwa w Łańcucie wykorzystuje swój społeczny mandat i wpływy, zabiega w 1912 roku o zorganizowanie i uruchomienie szkoły w Wólce Grodziskiej. Zależało mu, aby wiejskie dzieci nie musiały chodzić do odległej o kilka kilometrów szkoły w Grodzisku, czy Leżajsku. Duże wsparcie finansowe otrzymano od Polonii, za przesłane pieniądze od rodaków zakupiono materiały budowlane na ten cel. 
W latach 20. XX wieku współpracował z posłem PSL 'PIAST' do Sejmu RP - Janem Pieniążkiem.
Zasłynął, jako obrońca chłopów, dlatego nazywano go chłopskim adwokatem.

Pogrzeb odbył się w Dzień Wszystkich Świętych, 1 listopada 1935 r na Cmentarzu Parafialnym w Grodzisku Dolnym.

Biogram opracowano na podstawie książki Józefa Szczepana Hospoda "Chłopski adwokat. Biografia Józefa Alojzego Hospoda. 1861-1935. 

Józef Szczepan Hospod jest wnukiem. Przez kilka lat zbierał materiały źródłowe dotyczące życia swego dziadka Józefa Alojzego Hospoda. 

czwartek, 19 września 2013

Chorzępa Roman (1914-2012)

Urodził się 9 sierpnia 1914 r. w Sokołowie Małopolskim. Rodzice Józef i Maria zd. Rakuś prowadzili gospodarstwo rolne. Szkołę Powszechną 7-klasową ukończył w rodzinnym Sokołowie Małopolskim. 
Roman Chorzępa na Koncercie Jubileuszowym 28 VIII 2006 roku w Klasztorze OO Bernardynów w Leżajsku


Dalszą naukę na poziomie gimnazjalnym podjął w 1928 r. u Ojców Kapucynów w Rozwadowie. Tu rozpoczął naukę śpiewu, gry na skrzypcach i organach pod kierunkiem prof. Józefa Brzucha. Był też członkiem szkolnego chóru kościelnego.
W roku 1932 rozpoczął naukę na poziomie licealnym w krakowskiej szkole Ojców Kapucynów, by ją ukończyć maturą w 1935 r. Kontynuował naukę muzyki pod kierunkiem prof. Bolesława Wallek-Walewskiego i prof. Franciszka Koniora. W 1937 r. wrócił w rodzinne strony, by po zdaniu egzaminu kwalifikacyjnego przed Kurialną Szkołą Muzyczną w Przemyślu objąć pracę organisty u ks. dziekana Czesława Brody w parafii Trójcy Świętej w Leżajsku. 
W kwietniu 1938 r. został powołany do odbycia służby wojskowej w 49. Pułku Strzelców Kresowych w Kołomyi. Uczestniczył w Wojnie Obronnej 1939 r., dostał się do niewoli niemieckiej. Zwolniony w grudniu 1939 r., powrócił do Leżajska, by w parafii farnej pełnić obowiązki organisty przez 30 lat. W tych latach założył parafialny chór mieszany, był też nauczycielem śpiewu miejscowego Gimnazjum i Liceum im. Bolesława Chrobrego. 
W roku 1942 zawarł związek małżeński z Józefą Lichtenberg (*14 III 1923 - 20 VI 1983). Miał pięcioro dzieci: dwóch synów i trzy córki. 
Dom Chorzępów w Leżajsku


Od stycznia 1968 r. pełnił obowiązki organisty w sanktuarium Matki Bożej Pocieszenia Ojców Bernardynów w Leżajsku. Oprócz czynności organistowskich prowadził chór kościelny, nauczał śpiewu w nowicjacie klasztornym, dawał wiele koncertów dla licznie przybywających pielgrzymów i różnych grup odwiedzających bazylikę leżajską. W jego repertuarze są kompozycje: Charlesa Gounoda, Franza Schuberta, Johanna Sebastiana Bacha, a ulubionym jest Ave Maria. Obowiązki organisty pełnił ponad 66 lat, a w bazylice leżajskiej 36. Roman Chorzępa za wzorową pracę został uhonorowany przez abp. Ignacego Tokarczuka, otrzymał błogosławieństwo od Ojca Świętego Jana Pawła II, odznaczony medalem „Zasłużony dla miasta Leżajska”. 
Żona Józefa z Lichtenbergów zmarła 20 czerwca 1983 roku.
Roman Chorzępa. 21 IV 2006

***
***

Roman Chorzępa zmarł 3 sierpnia 2012 roku w Leżajsku. Przeżył 98 lat. 





Zobacz Klasztor OO Bernardynów, w którym Roman Chorzępa pracował, jako organista.





Źródło:
Organista z Bazyliki Leżajskiej - Opracował O. Marian Wachowicz

wtorek, 10 września 2013

Tryniecki Bolesław



Bolesław Tryniecki (1870-1918)

Bolesław Tryniecki urodził się w 11 XII 1870 roku w Woli Zarczyckiej koło Leżajska.
Był synem Szymona Trynieckiego i Marii Magdaleny Febronelii z Szeligów.
Szymon s. Pawła i Zofii Mach był organistą w Klasztorze OO Bernardynów w Leżajsku. 

Febronela c. Szymona Szeligi i Salomei Graff pochodziła z Podklasztoru. Mieszkała przy Placu Mariackim. 
Dom Szeligów w Leżajsku, Podklasztor

Mieli trzech synów: Bolesława i Feliksa Stanisława (*28 V 1873) i Juliana (*2 I 1879). Najmłodszy syn Julian zmarł po dwóch tygodniach.

Bolesław po ukończeniu studiów medycznych na Uniwersytecie Jagiellońskim, pracował jako lekarz okręgowy w Grodzisku Dolnym, pełniąc również funkcję burmistrza Grodziska.
Jego brat Stanisław ukończył seminarium nauczycielskie, pracował jako nauczyciel w szkole ludowej w Przychojcu koło Leżajska, pełniąc funkcję kierownika szkoły.

Bolesław ożenił się 15 IX 1898 roku z nauczycielką Szkoły Powszechnej Żeńskiej, działaczką Drużyn Bartoszowych w Grodzisku - Zofią Marią Władysławą Szeliga (*18 VI 1872, Przeworsk) c. Władysława Saturnina Szeligi i Marii Gołkowskiej. Zofia była bliską kuzynką swojego męża. Jej dziadek Józef był bratem Szymona Szeligi, ojca Bolesława Trynieckiego.
Obydwoje byli wielkimi społecznikami.
Bolesław Tryniecki zorganizował miejscowe kółko rolnicze, kasę Stefczyka. Później zaś, jako, że uwielbiał muzykę, utworzył w miasteczku, bo Grodzisko nim właśnie było, orkiestrę włościańską. Doktorowa natomiast inspirowała życie kulturalne w miasteczku i sąsiednich wsiach. Założyła i prowadziła przez wiele lat koło Towarzystwa Szkoły Ludowej. Organizowała wszystkie obchody patriotyczne rocznic narodowych, inscenizacje łatwych i przystępnych sztuk. 

Pozazawodowa społeczna działalność Trynieckich trwała nawet po urodzeniu się ich syna Tadeusza (*16 XI 1900).

Trynieccy wrastali szybko w środowisko. Na stałe związali się z miasteczkiem budując tam w 1911 r. dom. Dom Trynieckich był przystanią inteligencji ludowej wywodzącej się z Grodziska.

Dom Trynieckich w Grodzisku Dolnym

Dom Trynieckich w Grodzisku Dolnym



Bolesław Tryniecki zmarł 14 października 1918 roku w wieku 48 lat. Zaraził się od swoich pacjentów szalejącą w czasie I wojny grypą 'hiszpanką'. 

Grób Szymona Trynieckiego

Feliks Tryniecki - syn Bolesława
***
***

Linki:

Dwa pokolenia Judymów

Dańczak Danuta (1906-1989)

Joanna Danuta Dańczak [*1906- †1989]

Danuta Dańczak z d. Jarecka urodziła się w 1906 roku. 

Była żoną Seweryna Dańczaka, właściciela apteki przy ulicy Mickiewicza w Leżajsku, który podczas wojny działał w konspiracyjnej służbie zdrowia, jako zaprzysiężony farmaceuta udzielał pomocy medycznej oddziałom partyzanckim.

Kiedy rankiem 13 września 1939 roku do Leżajska wkroczyły oddziały niemieckiej 28. zmotoryzowanej dywizji piechoty oraz 8. zmechanizowanej dywizji piechoty, rozpoczęto tworzenie struktur okupacyjnej władzy oraz placówki policyjnej przez Ortskommandatur-Wojskową Komendę Miasta. Burmistrzem został Johann Neilsen. Dla gwarancji bezwzględnego wykonania zarządzeń (m. in. składanie broni, mundurów, radioodbiorników) ogłoszona została lista zakładników. Znaleźli się w na niej m. in. ks. Czesław Broda, kierownik apteki Sewryn Dańczak, kierownik szkoły Roman Szczupak.

Dom państwa Dańczaków przylegał do gimnazjum. Władze niemieckie zajęły budynki gimnazjum na na swoją siedzibę, niszcząc pomoce naukowe oraz znaczną część zbiorów bibliotecznych. Część tych zbiorów udało się zabezpieczyć przy współudziale Dańczaków i dyrektora szkoły Stanisława Gduli.

Danuta Dańczak była nauczycielką. W latach 1955-1982 prowadziła kółko taneczne w gimnazjum i liceum. Uczyła również muzyki, prowadziła chór dziecięcy oraz ludowy zespół taneczny w Szkole Podstawowej nr 2 w Leżajsku. Angażowała młodzież do udziału w artystycznych inscenizacjach na akademiach szkolnych. Prowadziła Zespół folklorystyczny 'Chałupnik'. Zespół taneczny pod jej kierunkiem wyjeżdżał wielokrotnie na Ogólnopolskie Dożynki do Warszawy. >> 
Wspomnienia Krystyny Kucharskiej o Zespole Pieśni i Tańca „Chałupnik” z Leżajska
Danuta Dańczak zmarła w 1989 roku. Jest pochowana na Cmentarzu Komunalnym w Leżajsku.


***
 tree

poniedziałek, 9 września 2013

Oleszkiewicz Franciszek (1884-1955)

Franciszek Oleszkiewicz (1884-1955)
Urodził się 14 lutego 1884 w rodzinie Szymona Oleszkiewicza i Zofii Wojnarowicz z Harklowej. 
Będąc w Ameryce poślubił 22 października 1904 roku Katarzynę Kycia c. Jana i Marianny Błońskiej z Kuryłówki.
Franciszek i Katarzyna Oleszkiewiczowie mieli pięcioro dzieci: Marię, Bronisławę, Janinę, Mariana, Stanisława. W księgach parafialnych (Index urodzonych w Parafii Tarnawiec) nazwiska dzieci, z wyjątkiem córki Bronisławy figurują jako Oleśkiewicz.

***


Należał do Towarzystwa Szkoły Ludowej, prężnie działającego w Kuryłówce.


Fot. Franciszek Oleszkiewicz, Maria Feldman, Julian Feldman, Katarzyna Oleszkiewicz, Józef Maruszak, Urszula Stankiewicz i Anna Babiarz

Mieszkał w Kuryłówce, ale bliskie mu były sprawy związane z rozwojem Leżajska. Otóż, kiedy podjęto decyzję o budowie Domu Narodowego w Leżajsku, udzielił on olbrzymiej pożyczki na ten cel. 
Jak się później okazało, nigdy nie odzyskał swoich, ciężko zarobionych w Ameryce pieniędzy. Dom Narodowy wybudowano na placu, gdzie miał być wcześniej wzniesiony budynek Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”.
Leżajski „Sokół” rozpoczął tę budowę w 1924 r. Mimo zaciągniętej pożyczki u Franciszka Oleszkiewicza na kwotę 11.367 zł nie zdołano ukończyć tej inwestycji.

Fot. Uroczystość poświęcenia kamienia węgielnego przez ks. Antoniego Tyczyńskiego pod budowę Domu Narodowego w Leżajsku - 16 kwietnia 1924 roku

Kiedy burmistrz Leżajska, Urbański czynił starania o włączenie Kuryłówki do miasta, Franciszek Oleszkiewicz, który był wójtem, wykorzystał znajomości w Warszawie. Dzięki Franciszkowi Uchniatowi, który w latach 20-40. ubiegłego wieku był dyrektorem Departamentu Finansowego Ministerstwa Komunikacji w W-wie,  udało się Oleszkiewiczowi załatwić, że Kuryłówka pozostała gminą zbiorową.

Kiedy czyniono starania, aby szkołę gimnazjalną przenieść z Leżajska do Łańcuta, Franciszek Oleszkiewicz użył swoich znajomości, szkoła pozostała w Leżajsku. Dyrektor Stanisław Lubicz Majewski, osobiście przybył do Kuryłówki, by podziękować Oleszkiewiczowi. Przyjechał z liczną grupą uczniów, którzy wręczyli mu w podzięce kwiaty.

Mój dziadek Julian Feldman żył bardzo zgodnie i w wielkiej przyjaźni z rodziną Oleszkiewiczów. Kiedy wysokiej rangą decydenci przyjeżdżali z Warszawy do rodzinnych domów w Kuryłówce, zachodzili do sklepu -wyszynku Oleszkiewicza. Jego wyszynk w Rynku, był miejscem spotkań przy piwie, gdzie rozmawiało się o interesach, rodzinnych kłopotach, o polityce. Mój dziadek Julian pomagał w sklepie-wyszynku Oleszkiewiczowi, kiedy ten wyjeżdżał do Lwowa, czy Warszawy, załatwiać wiele publicznych spraw. Pracowała tam też Dorota Tyburczy z d. Beigert. Dorota opiekowała się wcześnie osieroconymi dziećmi swojej siostry Elżbiety i Jana Szczęsnych. Syn Elżbiety i Jana - Józef Szczęsny był kierownikiem szkoły w Kuryłówce zginął w Auschwitz-Birkenau w 1942 roku.
Franciszek Oleszkiewicz zmarł w 1955 roku na atak serca. Pochowany jest na Cmentarzu Parafialnym w Kuryłówce. 

zobacz też:

Lukszandel Antoni

Antoni Luckschandel (1826-1911)

zobacz Biogram

Linki powiązane:

Całczyński Jan Karol

Jan Karol Całczyński (1844-1913)

zobacz Biogram

Wasilewska Wanda

Wanda Wasilewska

zobacz Biogram

Kisielewicz Adam

Adam Kisielewicz (1902-1989)
zobacz Biogram 

Ataman Julian (1906-1989)

Ks. Julian Ataman (1906-1989)
Urodził się 7 grudnia 1906 roku w Leżajsku w rodzinie Józefa i Marii z Serafinów. 

Absolwent Miejskiego Gimnazjum Realnego w Leżajsku. Rocznik 1924/25.(Chlubnie uzdolniony).

W roku akademickim 1929/30 był klerykiem na terenie diecezji przemyskiej. Po ukończeniu studiów teologicznych w 
Seminarium Duchownym w Przemyślu otrzymał 22 czerwca 1930 r. święcenia kapłańskie z rąk bpa Anatola Nowaka, ordynariusza diecezji przemyskiej.
W latach 1930-1933 był wikariuszem w Parafii Niepokalanego Poczęcia NMP w Jasienicy Rosielnej w powiecie brzozowskim.
W 1931 r. rozpoczął studia z zakresu historii Kościoła na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Warszawskiego. 
W 1933 r. uzyskał magisterium i będąc asystentem w 1936 r. obronił pracę doktorską pt.: "Sierakowski jako rządca diecezji przemyskiej w latach 1742-1760"; Warszawa 1936.
Następnie pracował jako wikariusz i katecheta kolejno w Łańcucie, Przemyślu, jako prefekt w kościele farnym w Jarosławiu i ponownie, w Przemyślu. 
W czasie okupacji był wikariuszem  kościoła filialnego w Ożomli koło Sądowej Wiszni (obecnie Ukraina). 
W 1944 roku po przejściu frontu na zachód, został rektorem Niższego Seminarium Duchownego w Przemyślu, w którym wykładał m. in. historię powszechną. Był także katechetą w Gimnazjum Kupieckim i Szkole Handlowej oraz prowadził lektoraty z języka niemieckiego i łaciny.

Był rektorem kościoła pw. Najśw. Serca Jezusowego w Przemyślu (1950-1969). 

Od 1936 r. był członkiem Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Przemyślu.

Od 1937 r. był członkiem, a od 1 grudnia 1947 r sekretarzem Przemyskiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Historycznego.

Od 1946 r. był członkiem Towarzystwa Teologicznego w Przemyślu. 
Ponadto był współpracownikiem Lubelskiego Instytutu Geografii Historycznej Kościoła w Polsce. 
W 1951 r. ks. dr Julian Ataman, zainicjował swoiste 'misje' na terenach połemkowskich. Cieszył się dużym autorytetem naukowym i moralnym. 

W 1959 r. został szambelanem papieskim. 

Wielką zasługą ks. Atamana było zorganizowanie, zdewastowanej podczas okupacji, biblioteki Seminarium Duchownego oraz doprowadzenie niemal do końca prac nad skatalogowaniem biblioteki diecezjalnej. Był on również wieloletnim sędzią sądu biskupiego ds. małżeńskich, kierownikiem diecezjalnego archiwum, a także rektorem kościoła garnizonowego.

Pozostawił po sobie bogatą spuściznę pisarską której znaczna ilość znajduje się w maszynopisach i rękopisach, przechowywanych w Archiwum i Bibliotece Seminarium Duchownego w Przemyślu. 

Kilka uwag na marginesie artykułu ks. prof. dra Aleksego Petraniego, pt. "Zatarg księdza Bronisława Markiewicza z biskupem Józefem Pelczarem", 1974 s. 255-276

Ksišążki: Historia Kościoła w Polsce. T. 1, Do roku 1764. Cz. 2, Od roku 1506 / red. Bolesław Kumor, Zdzisław Obertyński ; oprac. Julian Ataman [et al.] 

Ksiąšżki: Historia Koscioła w Polsce. T. 2, 1764 - 1945. Cz. 1, 764 - 1918 / red. Bolesław Kumor, Zdzisław Obertyński ; oprac. Julian Ataman [et al.]

Zmarł 2 sierpnia 1989 r. w Przemyślu i został pochowany na tamtejszym cmentarzu centralnym w grobowcu seminaryjnym 

 tree

Ks. prof. Ataman mawiał: „Mądry obejdzie stodołę i więcej się nauczy, niż głupi w podróży naokoło świata” (cytat ze strony Przemyscy księża. Rocznik 1959 str 175)

Stanisław Dziedzic - Słowo Powszechne 1988 nr 87 s. 5




Chmura Maksymilian (1874-1946?)

CHMURA Maksymilian (1874-1946?)
CHMURA Maksymilian (1874-1946?), nauczyciel, kierownik szkoły w Sarzynie, sekretarz gminny w Sarzynie, społecznik.
Ur. 23.05.1874r. w Radomyślu nad Sanem, syn Walentego (herbu Krzywda) i Teofili Wiktor. W 1894r. ukończył c.k. Seminarium Nauczycielskie Męskie w Rzeszowie. Następnie uzyskał patent nauczyciela szkół ludowych z prawem nauczania języka niemieckiego i śpiewu. Pracował kolejno jako nauczyciel w Grębowie, Radomyślu, Jamnicy i Kamieniu. Podjął się z powodzeniem uruchomienia i wybudowania szkoły w Sarzynie (tzw. czerwona szkoła), której był kierownikiem od 1913r. do emerytury w 1932r. Podczas pierwszej wojny światowej do 1918r pełnił funkcję sekretarza gminnego w Sarzynie.

Pierwszą żoną była Maria Müller, z tego związku urodziła się córka Emilia Chmura (*1.01.1903-5.10.1994). Emilia była żoną Józefa Szczęsnego

Po śmierci pierwszej żony ożenił się z Teodozją Staw.
Mieli trzech synów - Zygmunta, Tadeusza i Kazimierza.
W 1932r przeprowadził się z rodziną do Drohobycza, gdzie aktywnie działał w Stowarzyszeniu Ochotniczej Straży Pożarnej jako członek Zarządu, w Polsko-Ukraińskim Związku Chrześcijańskim (był jego współzałożycielem) oraz w Strzelcu.

Z początkiem II wojny światowej w maju 1940r. aresztowany przez sowietów i wywieziony w głąb Związku Radzieckiego (obozy: Starobielsk, Suraź, Orsza, Wiaźma), skąd już nie wrócił. Ostatnia wiadomość z obozu datowana była 4.06.1941.

Z trójki synów z drugiego małżeństwa dwóch zostaje aresztowanych i zesłanych na Sybir (XII 1944 i III 1945) skąd w 1956 roku wraca tylko jeden z synów – Kazimierz Chmura (1922-2019).
28 grudnia 1944 roku został aresztowany syn Zygmunt Chmura. Z wyrokiem 10 lat wywieziono go do obozu w Karagandzie, a po roku zesłano go w okolice Kijowa. Zygmunt zmarł w 1948 roku w Drohobyczu.
Syn Tadeusz Chmura ur. 27.06.1918 w Sarzynie, zm. 1.02.1969 w Leżajsku.

Chmura Maksymilian został odznaczony Medalem X-lecia Odzyskania Niepodległości oraz brązowym medalem „Za Długoletnią Służbę”(1938).
Sądownie ustalona data śmierci 1946, miejsce pochówku nieznane.




Źródła i opracowania:

Praca zbiorowa pod red. J. Półćwiartka, „400 lat parafii w Sarzynie (1598-1998)”, Nowa Sarzyna 2000, s.110

Stanisław Chmura: zbiór dokumentów rodzinnych.

Beigert Ferdynand (1878-1966)

Ks. Ferdynand Beigert (1878-1966)


Urodził się 4 lutego 1878, Dornbach -Tarnawiec, Galicja. 
Ojciec Adam Beigert s. Macieja Filipa i Elżbiety Horscht ur. się ok. 1840 roku w Dornbach par. Tarnawiec. 
Matka Katarzyna Karolina Hütter pochodziła z Kobelnicy cyrkuł Żółkiew, ur. się 17 kwietnia 1836.
Ferdynand był najmłodszym z dziesięciorga dzieckiem Adama i Elżbiety. Pochodził z rodziny, z której wywodziło się 4 księży. 
Zmarł 19 października 1966, Lublin, pochowany na Cmentarzu Rzymskokatolickim w Lublinie przy ulicy Lipowej.

Uczęszczał do gimnazjum w Przemyślu, Jarosławiu, we Lwowie. 
Ukończył C. K. Gimnazjum Św. Jacka w Krakowie.










Zachowały się zapisy parafialne dot. prymicji ks. Ferdynanda Beigerta. 9 lipca 1905 roku ks. Ferdynand Beigert odprawił I mszę prymicyjną w kościele w Tarnawcu.


Kiedy w 1903 roku powstała Szkoła Ludowa w Kobylu koło Frysztaka (Dz.Urz. c.k. Rady Szkolnej w Galicji. Rocznik 1903, s.489)., ks. Ferdynand pracował jako katecheta. 

Na stronie Gazety Frysztackiej można znaleźć informacje:
"W pierwszych latach szkoły w Kobylu (1903-1916) religii uczyli katecheci - ks. Zacharyasz Rychel, Franciszek Kułak, Feliks Ślepecki, Stanisław Dahl, Ambroży Bączewski, Franciszek Jeleń, Ignacy Popkiewicz, Ferdynand Beigert".


W czasie II wojny światowej był proboszczem w miejscowości Żdżanne, po wojnie w Deputyczach (w rejonie Krasnegostawu - Chełma), następnie przez 10 lat był u sióstr w Zamościu. Od 4 sierpnia 1962 przebywał w domu księży seniorów w Lublinie na ulicy Ogrodowej, następnie w hospicjum w Łęcznej, gdzie zmarł 19 października 1966 roku. Pochowany jest na Cmentarzu Rzymskokatolickim w Lublinie przy ul. Lipowej.

***
 tree
***






Literatura i linki:


Beigert Julian


Urodził się 14 maja 1873 roku w Dornbach par. Tarnawiec koło Leżajska. Syna Adama Beigerta i 
Katarzyny Karoliny Hütter.
Ukończył Prywatne Gimnazjum Miejskie w Jaworowie z prawem publiczności. Rok 1916/17 ( http://pbc.rzeszow.pl/ )
Był proboszczem w Starym Żmigrodzie.
Zmarł w Żmigrodzie pod koniec lat 50. XX w.



Kościół pod wezwaniem Św. Katarzyny, erygowany w 1326 r. został przebudowany w latach 1924 - 1930 przez ks. Juliana Beigerta.
Parafia w Starym Żmigrodzie położona na południowo-zachodnich krańcach diecezji przemyskiej (powiat: jasielski, województwo: podkarpackie).

Prywatne Gimnazjum Miejskie w Jaworowie z prawem publiczności. Rok 1916/17


Prywatne Gimnazjum Miejskie w Jaworowie z prawem publiczności. Rok 1916/17
 tree

Linki:
http://www.gazeta.frysztak.pl/wydania/rok2003/wydanie_o_2003.pdf
http://aord6.republika.pl/biogramy/beigert.htm
http://jasloiregion.pl/2012/05/z-kart-historii-ksiadz-julian-beigert-1873-1957/
Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...