Przybylski Leon

Leon Przybylski objął funkcję burmistrza Rady Miasta Leżajska, po rezygnacji z tej funkcji przez dotychczasowego burmistrza S. Wodzińskiego. Nie był to okres szczęśliwy dla miasta, L. Przybylski nie zapisał się, jako człowiek sukcesu. Czasy były trudne, okres po zniszczeniach wojennych, okres odbudowy kraju po uzyskaniu niepodległości, kiepski budżet, trudności gospodarcze i finansowe miasta. Zastępcą był Władysław Karasiński. W skład rady wchodzili asesorowie: Alojzy Szczepański, Chaim Scheinbach i Franciszek Bęben.

Przybylski był też przez pewien okres radnym miasta Leżajska. Był członkiem Rady Nadzorczej Banku Spółdzielczego w Leżajsku.
Brał udział w poświęceniu kamienia węgielnego pod budowę Domu Narodowego w Leżajsku. Uroczystość odbyła się 16 kwietnia 1924 roku.
Liczne kontrole wykazały niegospodarność władz, w wyniku czego 38 listopada 1933 roku Leon Przybylski został odwołany, kilka miesięcy później burmistrzem został Tadeusz Niziński.
Żona Agnieszka z d. Ropolewicz zm. 12 XI 1960 roku.
Leon Przybylski zmarł 4 maja 1943 roku. Nie dożył pacyfikacji mieszkańców Leżajska, która miała miejsce 28 maja 1943 roku.

Nowiński Bronisław

Bronisław Nowiński h. Nowina s. Franciszka i Ludwiki Hubickiej. 
Urodził się w Leżajsku, zmarł 8 lutego 1922 r. w Leżajsku, pochowany w Tryńczy w rodzinnym grobowcu. 

Nowiński był ożeniony z Zofią Dolińską herbu Sas, córką Franciszka Sas Dolińskiego i Józefy Misky z Mrowli.

Był burmistrzem Leżajska w latach 1898-1900 oraz 1900-1916. Przez pierwsze dwa lata pełnił funkcję burmistrza komisarycznego. 

***

Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1888. Był notariuszem c. k. Sądu obwodowego w Rzeszowie z siedzibą w Leżajsku.

http://www.mtg-malopolska.org.pl/images/skany/schematyzmy/szematyzm_1888.pdf (str 78/442)

Akta notariusza Bronisława Nowińskiego w Leżajsku, który czynności notarialne pełnił w latach 1886-1922 znajdują się w Archiwum Państwowym w Przemyślu. (PL-56-965/0). https://www.archivesportaleurope.net/ead-display/-/ead/pl/aicode/PL-56/type/fa/id/PL-56-965_SLASH_0

 ****

Za jego czasów w 1906 roku spłonął w ogromnej części Leżajsk. Nowiński załatwił kredyty na odbudowę miasta. To wtedy zmieniła się całkowicie architektura Leżajska, powstały domy murowane w miejscu dotychczasowych drewnianych. Bronisław Nowiński był kuratorem Szkoły Koszykarskiej w Leżajsku powstałej w 1908 r. 

Fot. Dawna Szkoła Koszykarska

Budynki szkolne w pierwszej kolejności były zajęte na koszary, a następnie na szpitale wojenne austriackie i rosyjskie. W 1923 roku działała w Leżajsku szkoła przemysłowa uzupełniająca, która w roku szkolnym 1930/1931 skupiała 98 uczniów w trzech kompletach. W tym okresie nadal funkcjonowała w Leżajsku Krajowa Szkoła Koszykarska, która organizowała także w okolicy kursy koszykarskie. Z inicjatywy Józefa Kapuścińskiego, dyrektora Prywatnego Gimnazjum Koedukacyjnego Kupieckiego w Jarosławiu, w 1937 roku założona została eksperymentalna wędrowna szkoła kupiecka w Grodzisku Dolnym. W roku następnym z inicjatywy Zarządu Miejskiego przeniesiono ją do Leżajska, przeznaczając dla niej lokal po dawnej koszykarni mieszczącej się do 1926 roku w budynku Domu Chorych przy ulicy Sandomierskiej.

W 1908 roku kupił od rodziny Kellermanów za 100 tysięcy koron folwark w Tryńczy wraz z Gorzycami i Wólką Małkową. Właścicielem folwarku był Daniel Kellerman. Za pieniądze te wybudowano kościół w Tryńczy. 

Kościół p.w. Św. Kazimierza w Tryńczy

W pogrzebie tego zasłużonego dla Leżajska obywatela uczestniczyła cała ludność bez względu na narodową przynależność. W kronikach miasta zapisano: 

„Całe miasto odprowadzało trumnę, szkoły, duchowieństwo, Kahał żydowski itd. za Doły Niemieckie w kierunku Wierzawic i tam po przemówieniach pożegnalnych niosący załadowali ją na konny karawan i w asyście rodzinnych powozów przewieziona została do grobowca rodzinnego w Tryńczy".

W 1922 r. folwark tryniecki obejmuje po ojcu Marian Nowiński, (ur. 11 II 1897, Leżajsk, zm. 24 VII 1977, Poznań), botanik, rolnik, leśnik, autor prac z ekologii, fitosocjologii oraz ochrony przyrody. 

Dzieje upraw i roślin uprawnych, Dzieje upraw i roślin ogrodniczych, Dzieje upraw i roślin leczniczych. 

Marian odbudował i unowocześnił gospodarstwo. Marian Nowiński był botanikiem, po wojnie profesorem na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Żona to Zofia z Surzyckich Nowińska.

Syn dr. Marian Nowiński był działaczem SN, ukrywał się u niego Adam Mirecki.
Mirecki został aresztowany ponownie 27 X 1940r, gdy wracał z odprawy komendantów powiatowych w Leżajsku, przewieziony został do więzienia w twierdzy Przemyśl, skąd uciekł w nocy z 31 XII 1940 na 1 I 1941 r. Po krótkim pobycie w Jarosławiu (ukrywał się w domu związanej z ruchem narodowym rodziny Nowosadów przy ul. Kraszewskiego 29) i Tryńczy (w majątku działacza SN dr. Mariana Nowińskiego), w połowie 1941 r. został komendantem Okręgu Lubelskiego NOW.

***

Mikołaj Kornecki - architekt, członek Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa nadzorował prace konserwatorskie muru cegiełkowego na Wawelu. Jedna z tablic na murze poświęcona jest dr. Marianowi i Zofii z Surzyckich Nowińskim z Tryńczy.

Fot. Mikołaj Kornecki

Dostałam od Mikołaja Korneckiego zdjęcia grobu Tałasiewiczów na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie. Z informacji na grobie wynika, że:

Burmistrz Bronisław Nowiński miał brata księdza Stanisława Nowińskiego profesora gimnazjum św. Anny w Krakowie, urodzonego 3 maja 1840 roku, prawdopodobnie też w Leżajsku. Ks. Stanisław Nowiński zmarł 23 lutego 1888 roku w Krakowie i jest pochowany w grobie Tałasiewiczów na cmentarzu Rakowickim. 

 

W grobie Tałasiewiczów spoczywają również: 

Julian Tałasiewicz emerytowany prezydent sądu w Nowym Sączu (*13 lutego 1838 - zm. 2 lipca 1909), z Gołębiowskich Eleonora Tałasiewiczowa wdowa po prez. sądu (*17 lutego 1848 - zm. 18 grudnia 1937), Zygmunt Bocheński sędzia sądu apelacyjnego w Krakowie (*5 października 1869 - zm. 12 czerwca 1935).

Na Forum Historia Leżajska jest informacja, że Bronisław Nowiński miał również córkę Janinę ur. w 1883 w Bochni. W 1902 r. bierze ślub z Zygmuntem Tałasiewiczem adjunktem sądowym w Podgórzu.

Na stronie SWA Lib Cop Leżajsk (1883-1933) (Fot. 59_1271_0_-_10_102_44731486) znajduje się metryka ślubu Joanny Nowińskiej c. Bronisława Nowińskiego i Zofii Dolińskiej. Joanna ur. 2 marca 1883 w Bochni, zam Leżajsk 85. Ślub 30 sierpnia 1902 r. z Zygmuntem Tałasiewiczem adjunktem sądowym w Podgórzu, urodzony w Ropczycach 10 września 1870 roku. Zygmunt był synem Juliana Tałasiewicza i Eleonory Gołębiowskiej, którzy pochowani są na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie.

Zygmunt (1870-1956) i Joanna (1883-1951) Tałasiewiczowie oraz jej matka Zofia z Dolińskich pochowani są na Cmentarzu Komunalnym w Sędziszowie Małopolskim. 

***

W Leżajsku istnieje ulica Burmistrza Bronisława Nowińskiego.

Linki:

http://www.lezajskhistoria.pun.pl/nowinski-123.htm
Marian Nowiński
http://www.mtg-malopolska.org.pl/images/skany/schematyzmy/szematyzm_1888.pdf (str 78/442)

SWA Lib Cop Leżajsk (1883-1933) 

Grobowiec Tałasiewiczów Cmentarz Komunalny w Sędziszowie Małopolskim 

Niemczycki Stanisław

Stanisław Niemczycki ur. się ok. 1840 roku. 
Wnuk Stanisława Niemczyckiego. Był wieloletnim radnym, z-cą burmistrza Bronisława Nowińskiego, a w latach 1916-1918 burmistrzem Leżajska. Mieszkał na ul. Tomasza Michałka.
Był członkiem Komitetu Domu Chorych, który w 1872 roku organizował budowę szpitala, początkowo w Wierzawicach, a potem na działce przy ul. Sandomierskiej (dawnej Koszykarskiej) w Leżajsku. Szpital ufundowany z funduszy bogatych, darczyńców, mieszkańców miasta, oraz przez hr. Alfreda Potockiego. 

Honorowy Obywatel miasta Leżajska, patriota, uczestnik powstania styczniowego. Był członkiem Bractwa Szkaplerza Św. przy kościele Bernardynów w Leżajsku.

Jego członkowie rodziny, szczególnie Zachariasz, Maciej i Wojciech zapisali się, jako fundatorzy kościoła i klasztoru.

Zmarł 22 X 1918 roku. Przeżył 78 lat.

Pochowany na Cmentarzu Bernardyńskim 'Biała Górka', który znajduje się w przyklasztornym lesie. Od XIX w. do chwili obecnej chowa się tu braci zakonnych i księży, osoby świeckie zasłużone dla sanktuarium bernardyńskiego.

Strony związane z tematem:

Bank Spółdzielczy	Dom Chorych	Bractwa Maryjne
Burmistrzowie Zawilscy